6.2. Wykresy świecowe (japońskie)

Wykresy świecowe (ang. candlesticks) nazywane są także wykresami japońskimi, ponieważ zostały wynalezione najprawdopodobniej w XVIII wieku w Japonii przez kupca Homma Munehisa, handlującego ryżem. Od kilkuset lat wykresy świecowe dostarczają inwestorom kompletnych informacji na temat kształtowania się ceny. Japońskie wykresy były i są wykorzystywane w handlu surowcami (począwszy od handlu ryżem), akcjami, walutami i innymi dobrami.

Wykresy świecowe pokazują pełny zakres ruchu ceny w danym interwale czasowym - stąd ich fenomem. W przeciwieństwie do wykresów liniowych, wykresy japońskie dokładnie obrazują ekstrema ceny w danej jednostce czasu (minimum, maksimum) oraz wartości otwarcia i zamknięcia.
W przeciwieństwie do wykresów liniowych, gdzie wykres tworzy się tylko na podstawie np. cen zamknięcia (Close) danych interwałów czasowych, wykresy świecowe powstają z wartości otwarcia, zamknięcia oraz wartości maksymalnej i minimalnej w danym interwale czasowym.

Tabela wartości (oraz ich nazewnictwo), z których zbudowana jest każda świeca japońska:

Nazwa	Nazwa (ang.)	Skrót	Opis
Otwarcie	Open	O	Wartość na otwarciu
Maksimum	High	H	Wartość maksymalna (najwyższa)
Minimum	Low	L	Wartość minimalna (najniższa)
Zamknięcie	Close	C	Wartość na zamknięciu

Świece japońskie występują najczęściej w dwóch wersjach kolorystycznych:
Jeżeli przyswoisz sobie powyższą symbolikę kolorów, szybko zamiast kolorowych świeczek będziesz widział na wykresie wzrosty i spadki oraz trendy, w których porusza się cena.

Aby nauczyć sie "czytać" wykresy świecowe musisz najpierw przyswoić sobie informacje jak zbudowana jest pojedyńcza świeca japońska. Każda świeca składa się z tzw. "korpusu", czyli zazwyczaj prostokąta stanowiącego zakres między wartością otwarcia i zamknięcia świecy. Istnieje wyjątek, że korpus świecy jest poziomą kreską, a nie prostokątem, jeżeli punkt zamknięcia świecy jest taki sam jak punkt otwarcia świecy. Jeżeli świeca jest wzrostowa, czyli wartość zamknięcia jest większa od wartości otwarcia, to wypełnienie świecy jest białe lub zielone. Jeżeli natomiast świeca jest spadkowa, czyli wartość zamknięcia znajduje się poniżej wartości otwarcia, to wypełnienie świecy jest czarne lub czerwone. Oczywiście w większości platform transakcyjnych da się zdefiniować kolory wypełnień świecy według własnych upodobań. Dodatkowo większość świec posiada tzw. cienie, górny (maksimum) i dolny (minimum), które zobrazowane są jako pionowe kreski nad i pod korpusem świecy. Jeżeli występowały ekstrema w świecy dla danego interwału czasu, czyli występowała wartość maksymalna lub minimalna, większa lub mniejsza od korpusu świecy (wartości zamknięcia/otwarcia) to do korpusu dołączane są właśnie cienie. Sprwadźmy ja to wygląda w praktyce:

Budowa świecy japońskiej w kolorystyce czarno-białej:

Budowa świecy japońskiej w kolorystyce zielono-czerwonej:

Znając metodologię budowy świecy japońskiej, sprawdźmy jak wygląda przykładowy wykres dla interwału 4-godzinowego (H4), czyli składający się z wielu świeczek, która każda trwa 4 godziny (za wyjątkiem ostatniej, która "się rysuje").

Przykład wykresu świecowego - Para GBP/JPY H4 (świeczki 4-godzinowe)

Pamiętajmy, że ostatnia świeczka z prawej strony na wykresie jest cały czas "w budowie", czyli do momentu zakończenia danego interwału czasowego jej kształt może się cały czas zmieniać.

Pamiętaj także, że świece z większego interwału czasowego składają się z określonej ilości świec niższego interwału czasowego (poza ostatnią "czynną" świecą), czyli np. każda świeca 4H składa się z czterech świec H1, ośmiu świec 30M, szesnastu świec M15, czterdziestu ośmiu świec M5 i dwustu czterydziestu świec M1. Aby to zobrazować zobacz przykład, na którym widoczna jest budowa dwóch ostatnich świec H4 na podstawie świec H1.

Przykład budowy świeczek H4 ze świeczek H1

Istnieje wiele specyficznych świec i ich formacji, które oznaczają zmianę lub kontynuację danego trendu, ale dowiesz się już tego z analizy technicznej świeć japońskich (dział dla średniozaawansowanych). Na początek polecam oswoić się ze świecami japońskimi i poobserwować wykresy japońskie na platformie handlowej, aż do momentu ich całkowitego zrozumienia.