Wstęp
Witam serdecznie
W momencie kiedy dopiąłem swoją strategię poczułem wielką potrzebę oddania temu forum tego co otrzymałem. A otrzymałem naprawdę sporo - otrzymałem wielką wiedzę o rynku Forex, otrzymałem szereg rad, dzięki którym jestem na najlepszej drodze do dołączenia do 5% zarabiających. Spotkałem się także z zupełnie bezinteresowną pomocą inwestorów takich jak: Shadi, fx_killer, crocopip i wielu innych.
Dojście do momentu, w którym przerwałem pasmo strat zajęło mi dokładnie pół roku... Pół roku to dziesiątki godzin spędzonych nad wykresami, mnóstwo stresu, 3 margin call'e (1 real - 250 zł, 2 konta demo), wiele upadków i wzlotów - tylko po to aby znaleźć się w punkcie, w którym jestem w stanie stwierdzić, że na tym rynku DA SIĘ ZARABIAĆ.
Poniżej przedstawiam 100% tłumaczenie jednego z działów traktujących o ryzyku i zarządzaniu kapitałem, znajdującego się na stronie vortalu www.babypips.com . Według mojej opinii zarządzanie ryzykiem jest najważniejszym elementem w całym tradingu - bez zrozumienia go, nie sposób w ogóle zarabiać w dłuższym terminie.
Oryginalną wersję artykułu znajdziecie TUTAJ: http://www.babypips.com/school/money_management.html
Zarządzanie kapitałem (Money Management, MM)
Zarządzanie kapitałem jest najważniejszym elementem, o którym kiedykolwiek przeczytasz podczas Twojej całej nauki o rynku Forex.
Dlaczego jest aż tak ważny? Mówiąc wprost... W tym biznesie usiłujemy "robić pieniądze" i w pierwszej kolejności musisz wiedzieć jak nimi zarządzać. Paradoksalnie, zarządzanie kapitałem jest jednym z najbardziej pomijanych aspektów obrotu walutami. Wielu traderów od samego początku myśli o rozpoczęciu handlu nie zważając na wielkość swojego konta. W ogóle nie myślą o tym ile mogą stracić w pojedynczej transakcji. Taki rodzaj inwestowania posiada swoją specyficzną nazwę - to HAZARD!
Kiedy inwestujesz bez podstawowych zasad zarządzania kapitałem - uprawiasz hazard. Wówczas nie szukasz długoterminowej, dodatniej stopy zwrotu z Twoich inwestycji. Zamiast tego szukasz czegoś na kształt "złotego strzału", który pozwoli Ci się szybko wzbogacić, ryzykując przy tym zbyt wiele. Zasady zarządzania kapitałem nie są tylko po to aby nas chronić, one mają pozwolić nam zarabiać w długim terminie. Jeżeli mi nie wierzysz i myślisz że "hazard" jest jedyną drogą do bogactwa, wówczas rozważ poniższy przykład:
Prawda jest taka, że kasyna reprezentują bogatych statystyków matematycznych. Ich właściciele wiedzą, że dzięki ich systemowi, w długim terminie to oni zarobią pieniądze, a nie hazardziści. Nawet jeżeli Jan Kowalski wygra 100 000 zł, na jednorękim bandycie to i tak 100 innych graczy przegra pieniądze i w ten sposób wrócą one do kieszeni właścicieli kasyna, wraz z wielką prowizją.Ludzie udają się do kasyn, ryzykując swoje pieniądze w nadziei, że trafią na wielką wygraną (złoty strzał) i faktycznie - wielu wygrywa. Pytanie jak to się dzieje, że kasyna wciąż robią wielkie pieniądze jeżeli wielu indywidualistów trafia ww "złoty strzał"? Odpowiedz jest prosta - pomimo że odsetek ludzi wygrywa wielkie sumy, to i tak w długim terminie kasyno zarabia więcej na tych, którzy przegrywają. Stąd wzięło się powiedzenie, że "Kasyno zawsze wygrywa".
To klasyczny przykład tego jak "statystycy" zarabiają na hazardzistach. Nawet jeżeli kasyno straci pieniądze to wie w jaki sposób kontrolować swoje straty. Esencją tego jest wiedza o tym jak działa zarządzanie pieniędzmi. Jeżeli będziesz uczył się kontrolować swoje straty będziesz miał wielką szanse na rozpoczęcie zarabiania.
Musisz chcieć być bogatym statystykiem, a NIE hazardzistą - wówczas w dłuższym terminie będziesz "zawsze wygrywał".
Pytanie więc - czy chcesz być bogatym statystykiem, czy może statystycznym przegrywającym?
Czym jest obsunięcie obsunięcie kapitału (Drawdown, DD) oraz maksymalne obsunięcie kapitału?
Wiemy już, że zarządzanie kapitałem pozwoli nam zarabiać pieniądze w długim terminie - teraz z kolei pokaże Ci jak to wygląda w praktyce. Pokaże Ci, co dokładnie się stanie jeżeli nie będziesz stosował zasad zarządzania kapitałem.
Zapoznaj się z poniższym przykładem:
Ten przykład miał zilustrować Ci jak łatwo jest stracić pieniądze a o ile trudniej je odzyskać.Powiedzmy, że masz 100 000 zł i nagle tracisz 50 000. Jaki procent Twojego konta straciłeś?
Odpowiedz brzmi: 50%. Prosta prawda? A teraz - ile % musisz zarobić (mając 50 000 zł) aby wrócić do początkowej kwoty 100 000 zł? Rozczaruję Cię.... nie będzie to 50% - będziesz musiał zarobić dokładnie 100%. Sytuacje, w których tracisz pieniądze podczas inwestycji nazywamy obsunięciem kapitału. W powyższym przykładzie Twój DD (obsunięcie kapitału) wyniósł 50%.
Heh, zapewne stwierdzisz: "Ja nigdy nie dopuszczę do straty 50% swojego konta w jednej transakcji". Mogę odpowiedzieć tylko - mam taką nadzieję!
Dobra, pytanie co zrobisz jeśli poniesiesz straty 3, 4 lub nawet 10 razy z rzędu? Mało prawdopodobne, prawda ? Masz system, który daje Ci wygrywać w 70% transakcji, więc w tej sytuacji NIE MA MOWY o 10 stratach z rzędu - nieprawdaż?
Dobrze, jeśli tak myślisz i masz bardzo dobry system zapoznaj się z poniższym przykładem:
W handlu zawsze szukamy przewagi. Przewaga jest głównym powodem, dla którego traderzy tworzą systemy/strategie. System który daje 70% zyskownych transakcji sprawia wrażenie dającego wielką przewagę. Jednak mimo że Twój system daje Ci 70% to znaczy, że po przeprowadzeniu 100 transakcji zarabiałeś w 7 na 10?
Niekoniecznie! Skąd wiesz, w którym miejscu i jak nastąpi sekwencja 70 wygranych transakcji?
Odpowiedz brzmi: nie wiesz! W pierwszej kolejności możesz najpierw stracić 30 razy z rzędu a dopiero potem wygrać 70. Taki scenariusz wciąż daje Ci system o 70% skuteczności, jednak musisz zadać sobie pytanie: "Czy ciągle będę mógł grać, gdy przegram 30 razy pod rząd?"
Powyższa sytuacja wyjaśnia, dlaczego zarządzanie kapitałem jest aż tak ważne. Bez względu na to jak dobry masz system musisz być przygotowany na ewentualne pasmo porażek. Każdy profesjonalny gracz pokerowy, który "żyje z pokera" trafia na serie straszliwych porażek, a pomimo tego i tak kończy z zyskiem.
Porażki to powód do praktykowania zasad zarządzania kapitałem przez najlepszych graczy pokerowych - oni wiedzą ze nie są w stanie wygrać w każdym konkursie. Ryzykują niewielki % swojego kapitału i wówczas są wstanie przetrwać serie porażek.
To jest właśnie to co musisz robić jako trader. Ryzykuj tylko niewielki procent Twojego konta i w efekcie to pozwoli Ci przetrwać. Pamiętaj, jeżeli będziesz ściśle przestrzegał zasad zarządzania kapitałem staniesz się kasynem, które w długim terminie "zawsze wygrywa".
Nigdy nie trać zbyt dużo kapitału
Poniżej znajdziesz małą ilustrację pokazującą różnicę między ryzykowaniem niewielkiego procentu twojego kapitału, w porównaniu z ryzykiem większego procentu.
Jeśli zdarzyłoby Ci się trafić na serię 19 porażek pod rząd przy ryzyku 10% na transakcje wówczas zmniejszyłbyś swój początkowy kapitał z 20 000 $ do niespełna 3 002 $. Oznacza to że straciłbyś 85% wartości swojego konta. Z kolei jeśli ryzykowałbyś tylko 2% miałbyś wciąż 13 903 co oznaczałoby stratę zaledwie 30% konta.
Oczywiście ostatnią rzeczą, którą chcielibyśmy przeżyć to 19 porażek z rzędu - to wydaje się mało prawdopodobne - jednakże nawet jeżeli przegralibyśmy zaledwie 5 razy pod rząd to i tak możesz zauważyć kolosalną różnicę. Jeżeli zaryzykowałby 2% wciąż miałbyś 18 447 $. Natomiast przy 10% ryzyku na transakcje zostałoby Ci tylko 13 122 $. W tym drugim przypadku straciłbyś więcej niż przy ryzyku 2% i 19 porażkach z rzędu!
Celem powyższego przykładu jest pokazanie Ci, że musisz ustalić takie zasady zarządzania kapitałem aby móc pozostać w grze nawet po długiej serii porażek.
Czy możesz sobie wyobrazić stratę 85% wartości swojego konta? Czy wiesz, że musiałbyś wtedy zarobić 566% aby wrócić do stanu początkowego? Uwierz mi, nie chciałbyś być w tej sytuacji.
Poniżej znajdziesz wykres, na którym pokażę Ci ile % kapitału musiałbyś "odrobić" po określonej stracie.
Teraz możesz zobaczyć jak łatwo jest przegrać pieniądze, a jak trudno powrócić do początkowego stanu konta. Jest to kolejny argument za tym, aby zrobić wszystko aby chronić swój kapitał.
Ok, mam nadzieję, że wbiłem do Twojej głowy zasadę ryzykowania niewielkiego % konta w każdej transakcji. Teraz powinieneś wiedzieć, że trzymanie się jej pozwoli Ci przetrwać serie przegranych i w efekcie ograniczy wielkość obsunięcia kapitału. Pamiętaj - chcesz być kasynem... nie hazardzistą!
Stosunek zysku do ryzyka (Risk to Reward, RR)
Kolejnym elementem, który zwiększy Twoje szanse na zarabianie jest zawieranie transakcji, które umożliwiałyby zarobek 3 krotnie większy niż ponoszone ryzyko. Jeżeli stworzysz system, pozwoli Ci utrzymać stosunek zysku do ryzyka w wysokości np. 3:1 wówczas będziesz miał zdecydowanie większe szanse na zarabianie w dłuższym terminie. Spójrz na poniższy przykład:
Możesz zauważyć ze zarobiłbyś 10 000 $ mając tylko 50% transakcji zakończonych zyskiem. Musisz pamiętać, że gdy zachowasz dobry stosunek zysku do ryzyka będziesz mógł zarabiać pieniądze bez względu na swoją skuteczność (m.in. dlatego nie powinno się oceniać systemu na podstawie skuteczności - przyp. autora).
Podsumowanie
Bądź kasynem, nie hazardzistą! Pamiętaj, kasyna to tak naprawdę bogaci statystycy matematyczni!
Obsunięcie kapitału dopadnie Cię wcześniej czy później. Możesz natomiast zmniejszyć maksymalne obsunięcie kapitału ustalając niski % ryzyka w każdej transakcji.
Im więcej kapitału stracisz, tym ciężej będzie Ci wrócić do stanu początkowego.
Ryzykuj tylko niewielkim % Twojego konta. Im mniej tym lepiej - w praktyce zaleca się maksymalnie 3% ryzyka na transakcje.
Pamiętaj aby zachować wysoki stosunek zysku do ryzyka. Im wyższy on będzie tym rzadziej będziesz mógł mieć rację.
Epilog
Na zakończenie dodam, że przestrzeganie zasad zarządzania kapitałem nie sprawi, że nielogiczny, stratny system stanie się zyskowny. System musi być dopasowany do rynku dlatego tak ważne jest badanie, każdej pary zanim zdecydujemy się na inwestycje.
Polecam także zajrzeć do statementu, znajdującego się w mojej stopce - jest tam widoczny moment, w którym zrozumiałem wszystkie zasady potrzebne do wygrywania.
Dodatkowo możecie zajrzeć tutaj: http://www.zulutrade.com/TradeHistoryIn ... ?pid=12410 - udostępniam tu bezpłatne sygnały
Pozdrawiam
Max